ÇOCUK EDEBİYATI ve MEDYA DERS NOTLARI (8)

YAYINLARI KULLANIRKEN UYGULANACAK YÖNTEMLER – II

MASAL OKUMA

Çocuklara masal okuma, okul öncesinde en çok kullanılan yöntemdir. Evde başlayan bu etkinlik, ana sınıfında da öğretmen tarafından sürdürülür. Bunda okul öncesi dönemi içine alan “masal çağı” nitelemesinin de rolü vardır. Masal okumanın çocuğun bilinçaltına ileti gönderme işlevi unutulmamalıdır. Seçimini iyiden ve doğrudan yana yapma bilinci masallarla oluşturulur.

Öğretmenler, öğrencilerine her gün bir masal okuyarak onların dil, duygu, düşünce ve sosyal gelişimine yardımcı olmalıdırlar.

Öğrencilerin hayal gücü ve ana dili kullanma becerileri ortaya koymaları için öykü tamamlama yönteminden yararlanılır.

ÖYKÜ TAMAMLAMA

Öğrencilerin hayal gücünü kullanmaları ve ana dilini kullanma becerisini ortaya koymaları için öykü tamamlama yönteminden yararlanılır. Öğrenci düzeyine uygun olarak seçilen bir metin, belli bir bölüme kadar okunur. Yarım bırakılan metnin devamını öğrencilerin sözel olarak getirmeleri ve öyküyü tamamlamaları istenir. Bu etkinlik, öğretmenin öyküyü başlatan bir cümle söylemesi, öğrencilerin sıra ile birer cümle kurarak öyküyü geliştirip tamamlamaları biçiminde de uygulanır. Öykü tamamlamadan daha kapsamlıdır ve “öykü oluşturma etkinliği” olarak tanımlanır. Aşağıdaki metni uygun gördüğümüz bir yerde kesiniz. Devamını öğrencilerin getirmesini isteyiniz;

ÖYKÜ CANLANDIRMA

Öğretmen tarafından okunan bir öyküyü öğrencilerin rol yaparak canlandırması yöntemidir. Öğrencilerde özgüveni geliştiren bu yöntemde öğretmen gerekli görürse metni iki üç kez okuyabilir. Bu, metnin ezberlenmesi için değil, anlaşılması için önemlidir.

Öykü canlandırma, öğretmen tarafından okunan bir öyküyü öğrencilerin rol yaparak canlandırması yöntemidir.

Öğretmen öykü de rol de alabilir.Bu da çocuğun motivesini arttırır.Öğrenci öyküyü ezbere bilmesi gerekmez.Dinledikleri  öyküyü bellekleri kaldığı kadar  doğaçlamada yapabilir.

ÖYKÜ RESİMLEME

Okul öncesi /anaokulu/anasınıfı öğrencileri duygularını resim yoluyla ifade etmekten hoşlanırlar. Dinledikleri metinleri resimlemek de onlar için eğlenceli bir etkinliktir. Bu, soyut olanın somut hâle gelmesidir. Bir başka deyişle, işitsel yoldan alıcıya ulaşan bir metnin görsellik kazanmasıdır.

ŞİİR RESİMLEME

 Metin resimleme yönteminde şiirler de rahatlıkla kullanılabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, resmi çizilecek şiirin görsel nitelikler taşımasıdır.

Şiir resimlemede dikkat edilmesi gereken nokta, resmi çizilecek şiirin görsel nitelikler taşımasıdır.

Öğrencilere bir şiir okunur ve öğrencilerin şiirden hareketle hissettiklerini ve düşündüklerini resim aracılığıyla ifade etmeleri istenir.

KONU ÖZETİ

•Okul öncesine yönelik yayınları kullanırken masal okuma, öykü tamamlama, öykü canlandırma, öykü resimleme ve şiir resimleme gibi yöntemlere başvurulur. Masal okuma, evde başlayıp okulda devam ettirilmesi gereken bir etkinliktir. Masal okuma, çocukta dinleme ve konuşma becerisinin gelişimine katkıda bulunur. Öykü tamamlama yöntemi öğrencilerin hayal güçlerini kullanmalarını, dili kullanma becerilerini sergilemelerini sağlar. Öykü canlandırma, öğretmen tarafından okunan metnin öğrencilerin üstlendiği rollerle temsil edilmesidir. Öykü resimleme, işitsel yolla öğrenciye ulaşan bir metnin öğrenci tarafından görsel hâle getirilmesidir. Şiir resimleme ise görsel nitelikler taşıyan lirik metinlerde dile getirilen duygu, düşünce, durum ve olayların resminin çizilmesidir. Resimleme, süsleme amaçlı olabileceği gibi açıklama ya da tamamlama amaçlı da olabilir. Öğrencilerde estetik beğeniyi geliştirir.